Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Uluslararası İşgücü Genel Müdürlüğünün verilerine göre, 2021 yılında 168.103 kişi olan Türkiye’de çalışma izni bulunan yabancı işçi sayısı 2022 yılında 212.682 kişiye yükseldi. Yabancı çalışma izni sayısı 2019 yılında 145.232 kişiyi gördükten sonra 2020 yılında 123.574 kişiye gerilemişti.
Yabancı çalışma izni istatistikleri, gecikmeli olarak yayımlandığı için 2022 yılı istatistikleri en son verileri oluşturuyor. 2023 yılı verileri haziran ayının sonuna doğru yayımlanacak.
Türkiye eğitimli yabancı işçileri istihdama kazandırmaya çabalıyor. 2012 yılında toplam 32.272 yabancı çalışma izninin yüzde 38’ini (12.286 kişi) lisans ve üzeri eğitimliler oluşturdu.
Uluslararası İşgücü Yasası’nın yürürlüğe girdiği 2016 yılından sonra yabancı çalışma izinlerine paralel olarak üniversiteli yabancı işçi sayısında da artış yaşandı. Her ne kadar oransal olarak düşüş olsa da üniversiteli yabancı işçi sayısı 2022 yılında 46.532 kişiye ulaştı. Bunların 2.019’u doktora, 5.625’i ise yüksek lisans mezunlarından oluşuyor.
Türkiye’de çalışma izni bulunan yabancılar arasında ilk sırayı 113.208 kişiyle Suriyeliler aldı. Bu ülkeyi Rusya (11.561), Türkmenistan (8.962), İran (6.905), Kırgızistan (6.648) vatandaşları izledi. En az 72 ülke vatandaşının Türkiye’de çalışma izni bulunuyor.
Komşu ülkelerin ve Türk cumhuriyetlerinin yanı sıra İngiltere, Almanya, ABD başta olmak üzere çok sayıda Batılı ülke vatandaşı çalışma izni ile faaliyet gösteriyor.
Tarım ve hayvancılık başta olmak üzere her alanda çalıştıkları görülen Afganistanlılardan çalışma izni bulunanların sayısı ise 4.957 kişi.
Suriyelilerin kayıtlı istihdamına yönelik teşvik politikaları sayesinde 2021 yılında 91.500 olan çalışma izni alan Suriyeli sayısı 2022 yılında yüzde 24 oranında artmasına karşın (113.208), Türkiye’de 2022 yılında geçici koruma kapsamında 3 milyon 536 bin Suriyeli olduğu düşünülürse hala çok düşük seviyede seyrediyor.
İkamet izni ile Türkiye’de bulunan 1 milyon 354 bin yabancı olduğu dikkate alınırsa 2022 yılında Türkiye’de bulunan kayıtlı yabancı sayısı 4,9 milyon kişiye ulaşıyor. Toplam 4,9 milyon kayıtlı yabancı nüfusa karşılık yabancı çalışma izin sayısı 212 bin 682 kişiyle, toplam yabancı nüfusun yüzde 4,3’ü oranında kaldı.
Türkiye’de yakalanan düzensiz göçmen sayısı sadece 2022 yılında 285 bin kişiye ulaşıyor. Yasadışı yollarla giren ve yakalanamayan düzensiz göçmenler de dikkate alındığında yabancı çalışma izin sayıları çok düşük seviyede kalıyor.
Yabancı çalışma izni alanların ilk tercihi 18.785 kişiyle konaklama, 16.747 kişiyle toptan ticaret, 15.146 kişiyle ev içi çalışma, 14.530 kişiyle giyim eşyaları imalatı sektörleri oldu.
Eğitim sektöründe 7.302, sağlık sektöründe 5.822 yabancı çalışma izni bulunması dikkat çekti.
Çalışma izni bulunan yabancıların illere göre dağılımında 82.147 kişiyle ilk sırayı İstanbul aldı. Bu ili Antalya (22.107), Bursa (16.206), Mersin (13.553), Gaziantep (13.111), Ankara (10.587) illeri izledi. Yabancı işçiler az ya da çok 81 ile dağılmış bulunuyor.
