Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, 2023 yılı ilk 9 aylık turizm verilerini açıkladı. Buna göre 2023 yılı ilk 9 aylık dönemde turizm gelirleri geçen senenin aynı dönemine göre yüzde 20.1 artışla 42 milyar dolara, ziyaretçi sayıları aynı dönemde yüzde 12.4 artışla 45.2 milyona ulaştı. Bakan Ersoy, turizm gelirlerinde OVP hedefi olan 55.6 milyar dolara doğru uygun şekilde ilerlediklerini kaydetti.
Bakan Ersoy, “Bu dönemde ortalama kalış süreleri ilk 9 ayda yüzde 6 azalarak 9,5 geceye geriledi. Kalış sürelerinin azalmasında ekonomik kriz ve pandemi sonrası yüksek enflasyonun tüm dünyada etkili olması sonucu turistlerin tatil sürelerinin kısalması, yurt dışı yerleşik Türk vatandaşlarının toplam ziyaretçi sayısındaki payının azalması, hafta sonu şehir kaçamakları, uluslararası etkinlikler ve sportif turnuvalar ve festivaller etkili oldu.
Ortalama kalış süreleri 2022’de ilk 9 ayda 10.1 geceleme vardı. Yıl ortalaması 10.3 olarak gerçekleşmişti. Bu, 2023’te 9.5 geceleme yıl ortalaması tahmini 9.8 geceleme olarak gerçekleşecek” dedi.
Ziyaretçi sayılarında önemli olan konu olarak aylık olarak düzenli şekilde bir önceki yılın aynı ayına göre artış sağlanmış olmasını işaret Bakan Ersoy, “2018 yılında yaptığımız strateji değişikliğiyle önceliğimiz ziyaretçi sayısı değil, kişi başı gelir ve toplam gelirdeki hedeflerimiz. Ancak burada sevindirici konuların başında 2023’ün başında karşılaşılan birçok bölgesel ve ülkemizdeki olumsuzluklara rağmen aylık bazda ziyaretçi sayısının her ay bir önceki yılın aynı ayına göre artarak devam etmiş olması geliyor” diye konuştu.
Kişi başı gecelik harcamada yıl ortalamasını 100 dolar olarak tahmin ettiklerini belirten Bakan Ersoy, “2022 yılında 89 dolar iken bu yıl ilk çeyrekte 85 dolar ikinci çeyrekte 112 dolar, üçüncü çeyrekte 103 dolar ve son çeyrekte tahmini 96 dolar olmasını bekliyoruz. Yıl ortalamasında 100 dolarla tamamlamayı düşünüyoruz. Geçen seneye göre yüzde 112.7’lik bir artış söz konusu. Aslında hedeflerimize uygun bir şekilde Türkiye turizminin şekillendiğini görüyoruz” diyen konuştu.
Kişi başı harcamanın da orantılı olarak arttığını vurgulayan Bakan Ersoy, “2022 yılında 905 dolar, 2023 yılında tahmini 988 dolar olarak gerçekleşeceğini görüyoruz. Kişi başı harcamadaki artış oranı, ortalama kalış süresinden dolayı kişi başı gecelik harcamanın altında. Bizim için önemli olan rakam kişi başı gecelik harcamadır” diye konuştu.
“2024 sonu itibariyle konaklama sektörünün tamamı bakanlık denetimine girmiş olacak”
Turizmde önce nicelik değil nitelik stratejisinin uyguladıklarını belirten Bakan Ersoy, “Niteliği artırmak için, kalıcı çalışmalar yapıyoruz. Eskiden bazı oteller belediye veya Turizm Bakanlığı belgeliydi. 2019 yılında kanunda yaptığımız değişiklikle bütün oteller belediye artı bakanlık belgeli olacak dedik. Bu otellerin geçiş süreçleri hızlı bir şekilde tamamlanıyor. Artık turizm konutları da bakanlıktan belgeli hale geliyor. 2024 sonu itibariyle konaklama sektörünün tamamı bakanlık denetimine girmiş olacak” diye konuştu.
Bakan Ersoy, “Turizm meslek liselerinin teknik lise seviyesine dönüştürülmesinde önemli gelişmeler yaşandı. Müfredatlarında değişiklik yapıldı, artık turizm meslek teknik liselerinde lisan ağırlıklı eğitim veriliyor. Öğrenciler Nisan ayında Ekim sonuna kadar stajlarını protokol dahilindeki otellerde görüyor. 3 lisan öğrenerek mezun oluyorlar. Turizm teknik lisesine dönüşümde 80’i geçtik 200’e kadar durmayacağız” diye konuştu.
Gastronomide Michelin Guide’a İstanbul’un dışında yeni şehirlerin ekleneceğini belirten Bakan Ersoy, “Michelin 9 kasımda tanıtım yapacak. Yeni eklenen şehirleri açıklayacaklar. İzmir, Çeşme, Urla ve bodrum Michelin Guide konseptine girecekler” şeklinde konuştu.
Konutların turizm amaçlı kiralanmasında birkaç hususun yanlış anlaşıldığını belirten Bakan Ersoy, “Turizm amaçlı kiralama konutların en fazla 100 gün süreyle her türlü amaçla kiralanması ifade eder maddesini açıklamak istiyorum; yani konutlar tek seferde 100 güne ve daha kısa kiralanıyorsa bakanlığımızdan belge almak kaydıyla kısa süreli olarak kiraya verilebiliyor. Tek seferde 100 gün ve daha kısanın anlamı, birkaç kere farklı insanlara 10 gün, 20 yıl sonunda 365 gün kiralayabiliyorsunuz, eğer tek seferde 100 gün ve altı kiralama yapıyorsanız turizm konutu kapsamına giriyorsunuz. Kiralamalar 100 günün üzerindeyse normal kiralama prosedürü uygulanıyor, bakanlığın turizm konutu kapsamına girmiyorsunuz. Yıl içinde kısa süreli 365 günün 365 günü kiralayabilirsiniz. Öte yandan halk rezidans olarak bilinen özel nitelikli konutların yönetim planında kısa süreli kiralama faaliyetlerine izin verildiğine dair hüküm bulunuyor ve bu plan tapuya şerh edilmişse bu konutlar istisna olarak kabul edildi” dedi.
“Ayasofya’da ziyaretçi yönetim planı uygulamasına geçiyoruz”
Ayasofya-i Kebîr Câmi-i Şerifi’nde Unesco’nun tavsiyesi üzerine 15 Ocak 2024 tarihinden itibaren ziyaretçi yönetim planı uygulamasına geçileceğini açıklayan Bakan Ersoy, “Ziyaretçi yönetim planı uygulamasının amacı ziyaret kalitesi ve güvenliği artırılmış olacak, yoğunluk farklı güzergahlara dağıtılarak yönetilecek. Ayasofya koruma ve tanıtma odaklı ideal bir ekosisteme dahil edilmiş olacak. İbadet amaçlı gelen Türk vatandaşları ile turistik amaçlarla gelen yabancı ziyaretçilerinin çakışmasını engelleyerek yoğunluğu farklı katlara dağıtıyoruz. Ziyaret ile ibadet kalitesinin artırılması sağlanmış olacak. Ziyaretçilere girerken QR kod ile ibadet edenleri rahatsız etmeden Ayasofya Camimizle ilgili bütün detayları alarak gezebilecekler. QR kod uygulaması 16 farklı dilde hizmet verecek. Caminin tarihçesi ve detaylı bilgilendirmeye cep telefonları üzerinden ulaşabilecek” şeklinde konuştu.
Bakan Ersoy turistik amaçlı ziyaretlerin 15 Ocak’tan itibaren ücretlendirileceğini açıkladı. 15 Ocak’tan itibaren yabancı ziyaretlerin turistik amaçlı yapacağı ziyaretler ücretli olacak. İbadetlerini ifa etmek üzere gelen Türk vatandaşlarında ücret alınmayacak” dedi.
Bakan Ersoy, 1618 sayılı yasayla ilgili çalışma içerisinde olduklarını açıkladı. Ersoy, ilgili değişiklikleri Meclis’e gönderip sektörün yeni yasaya kavuşmasını sağlayacaklarını açıkladı.
Ayasofya’nın restorasyon süreciyle ilgili bilgi veren Bakan Ersoy, “Ayasfoya’nın dijital kopyası çıkarıldı. Çalışmalara başladık. İkinci Beyazıt minaresinde çalışma yapılacak. Gerekli iskele kurulumlarıyla birlikte başlıyoruz. Ne ziyarete ne ibadete kapatılmayacak” diye konuştu.
“Kişi başı gecelik gelirde 100 dolarda durmayacağız”
Toplantının soru cevap kısmında konuşan kişi başı gelir ve Uzakdoğu pazarıyla ilgili açıklamalar yaptı. Bakan Ersoy, “Pandemiyle birlikte olağandışı kalış sürelerinde artış olmuştu. Turistlerin seyahat alışkanlıkları değişmişti. Pandeminin etkilerinin geçmesiyle normale dönüyor. Sezonu uzatmak ve turizmi 81 ile yayma çalışmaları yaptık. Ortalama kalış süresinin azalması normal bir akış, daha azalabilir. Pazar çeşitlendirmesinde farklı uygulama yapıyoruz. Uzak destinasyondan gelen ziyaretçilerin sayılarını artırıyoruz. O ziyaretçiler uzun kalıyor, onların sayısını artırarak ortalama kalış sürelerini dengeleyeceğiz. Kişi başı gecelik gelirde 100 dolarda kalmayacağız öncelikli hedef 130 dolar. Kişi gelirin önemi yoktur kişi başı gecelik gelirin önemi vardır” şeklinde konuştu.
Türkiye’nin coğrafi konumu itibariyle her zaman krize açık olduğunu belirten Bakan Ersoy, “Türkiye çok kişinin ilgisini çekiyor. Buna global krizler de eklenmeye başladı, pandemi gibi. Bu krizlerin kaçınılmaz olduğunu bildiğimiz için bizim tek stratejimiz var; Sektörümüzü bu krizlere bağışıklı hale getirmek. Sektör ve devlet birlikte hareket etme kararı aldı. TGA ile birlikte bunu sağlıyoruz. Birçok ülke bizi örnek alıyor. Avrupa’nın bir şehri bizi örnek alıyor. Yakın zamanda bunu zaten siz de göreceksiniz” diye konuştu.
Çin’in Türkiye’yi de kapsayan turist kararlarını değerlendiren Bakan Ersoy, “Çin, bu kararları kendi kendine almadı. Bunların altyapılarını biz oluşturuyoruz. Hedefimiz büyük, Asya pazarında hızlı bir büyüme bekliyoruz. Bu yıl 300 bin, gelecek yıl 500 bin ziyaretçi geleceğini tahmin ediyoruz. Önümüzdeki yıllarda aşamalı şekilde birkaç milyonluk sayılara gelmesini bekliyoruz. Hedef pazarları 4-5 yıl önceden belirleyip çalışmaya başlıyoruz. Hedef pazarlar arasında Hindistan da yerini aldı” ifadelerini kullandı.
